امیر دژاکام می‌گوید یک قانون نانوشته‌ای درباره تئاتر وجود دارد و آن این است که هنرمندی که چهل سال از عمرش را در تئاتر صرف کرده است، ناشناخته و فقیر باقی بماند چراکه نقد می‌کند.
امیر دژاکام بازیگر تلویزیون، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر در گفتگو با خبرنگار تئاتر پایگاه خبری دیباچه با اشاره به اینکه تئاتر زیر ضربه‌ها و لطمه‌های روزگار تحمل و استقامت کرده است، بیان کرد: به اصطلاح سر و صورت تئاتر خونی است و زیر چشمش کبود است، اما عزت نفس دارد، ایستادگی می‌کند به راهی که می‌رود، معتقد است.
وی ادامه داد: اجرای نمایش توسط بچه‌های تئاتر حدود یک سال و نیم است که تعطیل شده است. گروهی را سراغ دارم که سه بار در طول یکسال روی صحنه رفت و در نهایت ۵ میلیون تومان کمک هزینه گرفت. کرایه تاکسی اغلب ما در این روزگاری که باید با اسنپ و یا تاکسی رفت و آمد کنیم ۲ یا ۳ میلیون تومان می‌شود حال شما حساب کنید که به یک گروه تنها ۵ میلیون تعلق گرفت.
کارگردان «مکبث» تاکید کرد: می‌گویند دولت ندارد، تحریم اقتصادی است و شرایطش حاد است، اما بچه‌های تئاتر نیز شرایط‌شان حادتر است. در این روزگار هم به طور کامل جلوی حضور معنوی‌شان گرفته شد و هم فعالیت مادی‌شان. سفره‌های این دوستان روز به روز کوچکتر شد تا جایی که دیگر سفرهای وجود ندارد.
دژاکام با بیان اینکه سال گذشته موفق شد در دوران کرونا یک تئاتر را روی صحنه ببرد، مطرح کرد: آن زمان که در تئاترشهر روی صحنه رفتیم، ۲ کار دیگر نیز اجرا داشتند و همه با استقبال خوبی روبه رو شدند. همچنین ۲ نمایش دیگر نیز در فضای باز اجرا شدند که آن‌ها هم مخاطب خود را داشتند، اما دیگر در این مدت کاری به آن صورت روی صحنه نرفت و برخی نمایش‌ها با تعطیلی‌های مکرر و مشکلات عدیده روبه رو شدند.
وی با اشاره به اینکه بر کسی پوشیده نیست که باید به یک طریقی یک وام بلاعوض به بچه‌های تئاتر داده شود، تصریح کرد: بیمه بیکاری در همه دنیا مرسوم است و الان در سطح کشور نیز بسته‌های معیشتی توزیع می‌شود. البته دادن کمک‌های ۵ تا ۱۰ میلیونی به بچه‌های تئاتر بیشتر شبیه شوخی بود آن هم زمانی که بودجه‌های عجیب و غریب در آثار نمایشی از جمله فیلم و سریال وجود دارد. بچه‌های سینما و تلویزیون دستمزد‌های درستی میگیرند، اما این دستمزد هیچ وقت به بچه‌های تئاتر داده نشده است.
بازیگر «ترانه مادری» با بیان اینکه تعطیلی اجرای نمایش‌ها در این یکسال و نیم اخیر تقصیر کسی نیست، اظهار کرد: در این مدت رستوران‌ها و کافه‌ها شلوغ بودند، اما تئاتر تعطیل بود. من و گروهم در دوران کرونا جانمان را کف دستمان گذاشتیم و روی صحنه رفتیم که این موضوع نشان می‌دهد که معتقد بودیم مشکلی به وجود نخواهد آمد که پیش هم نیامد. بسیاری از گروه‌ها نوبت داشتند و کارشان آماده بود، اما برای اجرا نیامدند که هیچ اشکالی ندارد.
دژاکام در ادامه با بیان اینکه برای حضور یک هنرپیشه در یک سریال که به هیچ عنوان بازیگر نیست، کلاس نرفته است و توانایی بازیگری ندارد، پروپاگاندا می‌کنند، تصریح کرد: اول یک نقش مهم در سریال به این بازیگر می‌دهند، سپس، چون خوشتیپ است عکس‌های زیبا از او میگیرند و منتشر می‌کنند و بعد یکسری صفحات اینستاگرامی، برنامه‌های تاک شو و صفحات اینترنتی این فرد را پرزنت می‌کنند تا جایی که عده‌ای فکر می‌کنند فرد واقعا بازیگر است. در حقیقت انقدر این دروغ را در شکل‌های مختلف آرایش می‌کنند که فقط متخصصان می‌فهمند که این فرد بازیگر نیست و توانایی بازیگری ندارد.
وی ادامه داد: آنجا مجموعه‌ای از قدرت و ثروت کنار یکدیگر قرار میگیرند و شروع به پروپاگاندا می‌کنند. فردی که ۱۸ تا ۲۱ سال سن دارد و در بهترین ساعت تلویزیون درباره خزعبلات صحبت می‌کند و اسم یک کارگردان، نویسنده و یک تئاتر را نمی‌داند و می‌گوید من بازیگر هستم. حال اگر بخواهند درباره تئاتر صحبت کنند ساعت ۳ صبح برنامه تدارک می‌بینند که همه خواب هستند.
بازیگر «آخرین دعوت» تاکید کرد: یک قانون نانوشته‌ای درباره تئاتر وجود دارد و آن این است که هنرمندی که چهل سال کار و عمرش را در تئاتر صرف کرده است، ناشناخته و فقیر باقی بماند چراکه این افراد نقد می‌کنند، اما چون عده‌ای در تلویزیون مردم را سرگرم می‌کنند باید برایشان تبلیغ شود. الان کسانی که سرگرمی ایجاد می‌کنند، ملیجک هستند و کسانی هم که نقد می‌کنند، خرمگس هستند پس خرمگس را می‌زنند و ملیجک را نوازش می‌کنند.
دژاکام افزود: نیازی به آمدن کرونا نبود چراکه کرونا چهل سال است که آمده است. ذات تئاتر روی دیالوگ، گفتگو و نقد است و هیچ اثر تئاتری نیست که نقد نکند؛ لذا چه کرونا باشد چه نباشد ملیجک‌ها عزیز هستند همچنان که الان عزیزند. من قصد اهانت به بزرگان سینما و تلویزیون ندارم و تنها درباره کسانی صحبت می‌کنم که سرگرمی‌های ابلهانه تولید و سر مردم را گرم می‌کنند تا حواسشان به زندگی و اتفاق‌های اطراف نباشد.
وی با اشاره به قتل بابک خرمدین کارگردان سینما توسط پدر و مادرش عنوان کرد: در کجای جهان مشاهده شده است که پدر و مادری فرزند خود را قطعه قطعه کرده باشند. اگرچه در اساطیر فردی را داریم که بچه‌هایش را با زجر می‌کشد، اما مانند این اتفاقی که اخیرا افتاد، مِثله نمی‌کند حال شما ببینید ما به کجا رسیده ایم.
کارگردان «تاج محل» با اشاره به اینکه سرگرمی به جای خود لازم است و جامعه باید سرگرمی داشته باشد، خاطرنشان کرد: همچنان که سرگرمی مهم است، عقل هم اهمیت دارد، اما ما آن را تعطیل کرده‌ایم و نقد هم که باید جایگاه خود را داشته باشد، دیگر وجود ندارد. نقد هم که وجود نداشته باشد فساد نهادینه می‌شود. در صفحه عمومی اینستاگرام به ندرت مطالبی درباره محمود دولت آبادی، سیمین دانشور، حافظ، خیام، فردوسی، اسماعیل خلج، اکبر رادی، بزرگان و محققان دینی، نقاش‌ها و... دیده می‌شود، اما مطالب جنسی به وفور دیده می‌شود و تبدیل به یک مساله حاد و پیچیده شده است که این موضوع برآیند افکار عمومی را نشان می‌دهد.
دژاکام همچنین درباره تئاتر آنلاین گفت: تئاتر آنلاین مانند یک مسیر فرعی است که ۱۰ تا ۱۵ نفر را به مقصد می‌رساند منتهی هیچ وقت جایگاه دقیق تئاتر را نمی‌تواند بگیرد چراکه تئاتر مواجه صورت به صورت است، اما می‌تواند باشد و حضورش هیچ اشکالی ندارد.
وی درباره جدیدترین فعالیت‌های خود بیان کرد: قصد دارم در آینده نزدیک یکی از آثار برتولت برشت را روی صحنه ببرم. البته علاوه بر اینکه کمی به زمان نیاز دارم، احتیاج دارم بخوانم و به تماشا تئاتر بنشینم و چهار یا پنج ماه دیگر به سراغ این کار می‌روم.
دژاکام در پایان با اشاره به اینکه تاکنون ۴ جلد از نمایشنامه‌هایش به جاپ رسیده است، اظهار کرد: کار‌های کتاب جدیدم که شامل پنج نمایشنامه می‌شود به پایان رسیده و قرار است به زودی توسط انتشارات نیستان منتشر شود. نمایشنامه «رومئو و ژولیت» که دوباره آن را نوشته ام که رومئو در خوزستان و ژولیت در رمانی است، نمایشنامه «مکبث»، نمایشنامه «شیشه» که درباره مهاجران در استرالیا است و نمایشنامه «کشتی یونانی یا بندر آمستردام» که درباره رابطه دختر و پسر است، در این کتاب گنجانده شده‌اند.
گفت و گو از : سپیده شریعت رضوی
